door Heleen Menger
Op verzoek van hun leidinggevende ging ik in gesprek met twee leidsters van een kinderopvang: Nerissa* (afkomstig uit Zuid Amerika) en Imane* (van Noord-Afrikaanse komaf). Er waren samenwerkingsproblemen ontstaan. De leidinggevende vertelde erbij dat er met Nerissa vaker problemen waren geweest. Zij was al eens overgeplaatst en als ze nu zelfs met de bescheiden Imane problemen kreeg dan zou dat wel eens kunnen betekenen dat Nerissa niet meer houdbaar was in de organisatie.
Zo zat ik aan tafel in Rotterdam met rechts van mij Nerissa uit wiens felle ogen het Zuid Amerikaanse vuur me tegemoet spatte en links de ingetogen Imane, met neergeslagen blik. De kwestie die speelde werd door beiden omschreven als samenwerkingsproblemen en gebrek aan vertrouwen.
Eerst maar eens de geschiedenis opgehaald: hoe lang werkten ze al samen en hoe waren ze samen gestart? De sfeer aan tafel veranderde meteen met het schetsen van een beeld waarbij er ruim een jaar geleden tussen hen direct een klik was geweest. Dit had geleid tot meer dan collegiale vriendschap, ze aten bij elkaar thuis en zelfs hun echtgenoten hadden elkaar ontmoet en konden het goed vinden. Waar was het dan mis gegaan?
Nerissa nam meteen het woord en beschreef hoe zij erachter was gekomen dat Imane aan hun leidinggevende had doorgebriefd dat Nerissa problemen had gehad met een ouder. Dit had Nerissa vervolgens tijdens een functioneringsgesprek op haar brood gekregen en nu stond haar baan op de tocht! Woedend keek ze naar de andere kant van de tafel waar de zachte ogen van Imane zich inmiddels met tranen hadden gevuld.
Imane vertelde, voorzichtig formulerend, dat de leidinggevende haar apart had genomen en haar had bevraagd op het incident met de ouder. Nerissa reageerde giftig: ‘dan zeg je toch niks!’ Imane, met haar gevoel voor hiërarchische verhoudingen en onzekerheid over haar rechten en plichten had niet durven zwijgen.
Uiteindelijk kwamen we tot de conclusie dat de verwachting van Nerissa was geweest dat Imane op dit verzoek van de leidinggevende had gezegd: ‘ik begrijp de vraag, maar ik vind het niet prettig dat ik in de positie wordt gebracht dat ik over mijn collega moet spreken waar zij niet bij is’. Nerissa moest toegeven dat dit wel veel gevraagd was van de jonge en onzekere Imane. Bovendien sprak Imane uit hoe verdrietig ze het vond dat hun vriendschap was verbroken en dat ze het heel erg vond dat Nerissa moest vrezen voor haar baan. Zo groeide bij Nerissa het besef dat Imane nooit de intentie had gehad om haar te beschadigen en kwam het vertrouwen langzaam weer terug.
De middag eindigde met een warme Zuid Amerikaanse knuffel en ik kon aan de leidinggevende terugkoppelen dat de mediation was geslaagd.
*de gebruikte namen zijn om privacy redenen gefingeerd.
Tips voor leidinggevenden: ga zorgvuldig te werk als je een collega als informant wilt gebruiken: doe dit in overleg en wees transparant naar alle betrokkenen. Een open gesprek heeft altijd de voorkeur.